De (on)zin van werkgeluk
Werkgeluk, bestaat dat? Die vraag lijkt tegenwoordig veel vaker gesteld te worden dan vroeger. Ooit was een mens bijvoorbeeld zestig jaar lang molenaar, chauffeur of leraar, zonder al te veel bij stil te staan bij werkgeluk. Nu willen mensen vooral een baan die past, een bevredigende baan.
Hoe realistisch is het?
In de praktijk blijkt dat werkgeluk niet vanzelfsprekend is. Er zijn mensen die werkgeluk als een utopie beschouwen. Het zijn de mensen die hardop fantaseren over een winnend staatslot en vertellen hun collega’s aan de koffietafel dat ze in zo’n geval per direct ontslag zouden nemen. Aan de andere kant zijn er mensen die zo van hun werk houden dat ze het zelfs vrijwillig zouden blijven doen, zelfs na hun pensioen. Misschien omdat ze anders niets te doen zouden hebben, maar ook omdat ze oprecht gelukkig worden van hun werk. Zijn zij dan geluksvogels? Of is werkgeluk ook bereikbaar voor degenen die dat willen? En hoe kun je anderen daarbij helpen?
Ingrediënten voor werkgeluk
Het internet staat bomvol met adviezen voor mensen die op zoek zijn naar werkgeluk of voor werkgevers die willen dat hun medewerkers ‘werkgelukkig’ zijn. Zorg ervoor dat de taken interessant zijn, bijvoorbeeld. Zorg voor erkenning en waardering, en zorg voor een goede balans tussen werk en privé. Creëer een gezonde bedrijfscultuur waar medewerkers trots kunnen zijn op hun werk en werkgever, en ga zo maar door.
Dit lijken misschien voor de hand liggende adviezen, maar veel bedrijfsartsen en -psychologen weten dat veel werkgevers op meerdere van deze vlakken tekortschieten. Volwassen leiderschap is niets minder dan een kunst. Het is geen gemakkelijke taak om ervoor te zorgen dat medewerkers zich gezien voelen, en onderzoek toont aan dat het van groot belang is dat medewerkers uitdaging ervaren. Krijg dat maar eens voor elkaar in een grote organisatie.
De universiteit van Berkely (VS) stelde na een onderzoek in 2019 vier pijlers op voor werkgeluk:
- Doel, waarbij je het gevoel hebt dat jouw kernwaarden worden weerspiegeld.
- Betrokkenheid, waarin je je autonoom en effectief voelt.
- Veerkracht, waarin je het vermogen hebt om met tegenslagen om te gaan.
- Vriendelijkheid, waarin je respect en waardigheid ervaart tussen jezelf en anderen.
De grote vraag die vooraf gaat aan deze pijlers is natuurlijk: vind je je werk leuk? En zo niet, wat doe je dan?
Obstakels voor werkgeluk
Als psychologen zien we één obstakel veel terugkomen bij medewerkers. Het komt nogal eens voor dat medewerkers in een verzuimbegeleidingstraject moeten bekennen dat ze eigenlijk wel een beetje uitgekeken zijn op hun werk. ‘Maar ja’, klinkt het dan vaak: ‘Wat moet ik dán?’
Of: ‘Maar ik verdien hier zó goed…’
Of: ‘Maar dan moet ik weer ergens helemaal opnieuw beginnen…’
Of: ‘Ik ben al van baan gewisseld in de laatste jaren…’
De bezwaren zijn begrijpelijk. Stabiliteit, weten waar je aan toe bent en het verlangen naar een solide basis zijn serieuze zaken. Aan de andere kant bedekken deze bezwaren vaak iets anders, namelijk de angst om een keuze te maken. Ook dat is natuurlijk begrijpelijk. Maar wanneer er signalen zijn dat het tijd is om in beweging te komen, kan het juist verstandig zijn om precies dat te doen.
Angst is ook hier een slechte raadgever, en het comfort van het oude en bekende kan in zo’n geval duur worden betaald. Het werk kan bijvoorbeeld een sleur worden, de wekker lijkt steeds vroeger af te gaan ’s ochtends, of men komt na een dag werken steeds vermoeider thuis. Het advies in zo’n situatie is dan ook: spring!
Een ander obstakel voor werkgeluk: een gebrek aan zelfkennis. Veel mensen weten niet per se waar ze goed in zijn en dat kan het zoeken naar een andere baan best lastig maken. Weet je wat jouw talenten zijn en waar je energie van krijgt? En als je dat niet weet, wat kun je dan doen? Er zijn gelukkig genoeg professionals die door middel van coaching kunnen helpen bij de vraag wat goed bij je past en wat je leuk vindt om te doen. Het is belangrijke kennis die de uiteindelijke sprong veel gemakkelijker maakt.
Kun je werkgeluk afdwingen?
Is het dan inderdaad maakbaar, dat werkgeluk? Het lijkt er wel op. Help mensen zoeken naar een baan die past bij hun kernwaarden, waarbij ze zich betrokken voelen, waar ze kunnen vallen en weer opstaan en waar ze positieve relaties ervaren. Maak mensen bewust van het feit dat ze kunnen switchen als het tegenzit en dat goed om is om te weten waar ze warm van worden – of juist koud. Eerlijkheid speelt daarbij een belangrijke rol. Banen veranderen en mensen veranderen ook. Een schoen die ooit perfect paste, kan na een paar jaar behoorlijk wringen. Werkgeluk vind je pas weer wanneer je durft mee te bewegen.
Meer artikelen voor tips en inspiratie
Waarom perfectionisme vaak meer kost dan het opbrengt
Perfectionisme: het lijkt een mooie eigenschap. Een perfectionistische medewerker is immers kritisch en levert werk waar kwalitatief niets op aan te merken is. Kortom: de ideale medewerker zou je denken. Maar is dat wel zo?
Frequent verzuim aanpakken en voorkomen? Zo doe je dat!
Het overkomt ons allemaal weleens: ziekmelden op het werk. Meestal duurt het een paar dagen voordat we weer op de been zijn. Soms meldt een medewerker zich echter regelmatig ziek. Wat doe je dan?
Conflict op het werk: zo los je het op
Waarschijnlijk heb je weleens te maken gehad met een conflict op de werkvloer. Ruzie tussen medewerkers veroorzaakt spanning, stress en in het ergste geval verzuim. Wat doe je als medewerkers met elkaar in de clinch liggen? En hoe voorkom je het?
Bore-out: zo voorkom je dat jouw medewerkers afhaken
Vandaag de dag besteden we veel aandacht aan stress, burn-out en de onophoudelijke prestatiedruk. Toch is de bore-out een even verraderlijke, maar vaak over het hoofd geziene kwestie.
Introversie en leiderschap: de kracht van introverte leidinggevenden
Leiderschap wordt vaak geassocieerd met extraverte eigenschappen zoals assertiviteit, charisma en het vermogen om een groep mensen te motiveren. Gelukkig is er steeds meer erkenning voor de kracht van introverte leiders.
Overspannen medewerker: het voorstadium van burn-out
Weet jij wat overspannen zijn inhoudt? En hoe herken je de signalen bij jouw medewerkers? Wij vertellen je dit en meer in dit artikel!
Nationale Vitaliteitsweek organiseren: 6 workshops en to-do’s
Of je organisatie nu groot of klein is, er is altijd wel een mogelijkheid om iets te organiseren op het gebied van vitaliteit. Ontdek onze aanraders voor de Nationale Vitaliteitsweek 2024!
Hoe je persoonlijke ontwikkeling voor medewerkers makkelijker maakt
Als werkgever weet je hoe belangrijk het is dat medewerkers werken aan hun persoonlijke ontwikkeling. Maar hoe pak je dit het beste aan?
Roze verzuim: wat is het en hoe grijp je in?
Hoewel roze verzuim een minder bekende term is, kan het grote gevolgen hebben voor je organisatie en medewerkers. Het is een sluipmoordenaar die vaak over het hoofd wordt gezien en een mogelijke voorbode van burn-out of andere mentale problemen.
Het belang van het vitaliteitsbudget + 5 inspirerende ideeën
Een gezonde organisatie begint bij gezonde medewerkers. Het vitaliteitsbudget is een onmisbare factor om dit te realiseren. Maar wat is een vitaliteitsbudget precies? En hoe kun je het besteden?
Hoe waarborg je duurzame inzetbaarheid op afstand?
Thuiswerken is bij veel organisaties tegenwoordig de norm. In veel opzichten is dat ideaal, maar het kan ook een flinke uitdaging zijn om de duurzame inzetbaarheid van je medewerkers te waarborgen.
Burn-out: dit is wat we nu weten
De term ‘burn-out’ is inmiddels zeer bekend. Toch is het nog steeds geen officiële diagnose in de DSM, het handboek van de psychiatrie. Wat zijn burn-outklachten dan precies? En hoe los je die klachten op?
Skip de winterdip! Zo help jij medewerkers de donkere dagen door
Ken je dat gevoel? Januari is voorbij, maar de winter lijkt eindeloos te duren. Op wat zonnige dagen na is het buiten meestal koud, nat en grijs. Voor veel medewerkers zorgt dit voor een winterdip, ook wel de winterblues genoemd. Wat kun je hieraan doen?
Neurodiversiteit: zo creëer je voor iedereen een fijne werkplek
De meeste werkplekken zijn ingericht op neurotypische mensen, vaak wordt daarbij helaas weinig gedacht aan neurodivergente mensen. En dat is zonde, zowel voor medewerkers als voor de organisatie!
Stress is gezond! Het is maar net hoe je het bekijkt
Goed nieuws: uit onderzoek van Yale University in samenwerking met Cambridge blijkt dat stress niet alleen maar de vijand is, maar ons ook juist gezonder kan maken!
Loslaten doe je zo!
Onplezierige zaken kosten veel energie en putten je uit. Ontdek hoe je kunt loslaten en meer in het moment kunt leven.
Huilen op het werk: een teken van zwakte?
Huilen op het werk: een angstaanjagend beeld voor veel medewerkers. Toch overkomt het 80% van de werkenden. Kloppen die oordelen dan wel? Wat maakt dat mensen huilen op het werk en hoe ga je hier als leidinggevende mee om?
7 Dimensies van het welzijn van medewerkers
Welzijn kent veel verschillende dimensies: fysiek, emotioneel, spiritueel, intellectueel, sociaal, financieel en werkinhoudelijk. Hoe ga jij als werkgever hier mee om?
Burn-out bij millennials en Gen Z’ers: hoe voorkom je het?
De laatste jaren is het aantal millennials en Gen Z'ers met een burn-out enorm toegenomen. Wat houdt deze generaties zo bezig dat de emmer vaker overloopt dan bij andere generaties?
Q&A met de psycholoog: de meestgestelde coachingsvragen
Dag in dag uit helpen onze coaches medewerkers bij zaken waar zij tegenaanlopen, zowel op werk- als privégebied. Maar wat zijn nou eigenlijk de meestgestelde vragen van coachees?
Zo floreren de introvert en extravert op de werkvloer
Extraverte medewerkers zijn binnen veel organisaties de norm, en dat terwijl een derde van de bevolking introvert is. Wij geven je inzicht en tips om het beste uit ieder type medewerker te halen.
Werkstress verminderen bij medewerkers doe je zó
Wist je dat maar liefst 21% van verzuimdagen gerelateerd is aan stress op het werk? Maar wat valt er onder werkstress en hoe vlieg je dit probleem aan als werkgever?
Menstruatie, de overgang en werk
Menstruatie: voor een groot deel van de bevolking is het iedere maand weer raak. Ook de overgang treft velen. Er openlijk over praten op het werk gebeurt helaas nog te weinig. Hoe ga je om met menstruatie- en overgangsklachten op de werkvloer?
Hoe herken je stress en mentale problemen bij medewerkers?
Het afgelopen jaar steeg het aantal mensen dat zich ziekmeldde op het werk met stressklachten met maar liefst 11 procent. Maar hoe herken je stress en mentale problemen bij medewerkers?