Het heden van psychisch verzuim

Helaas is het nieuws niet nieuw: psychisch verzuim neemt al jaren toe. Overspannenheid, burn-out, en stressgerelateerde klachten zijn inmiddels de nummer één oorzaak van langdurig ziekteverzuim. Dit is niet alleen schadelijk voor de medewerker, die langdurig thuis komt te zitten, maar ook voor de werkgever. Psychisch verzuim is duur, zowel in termen van verloren productiviteit als in de kosten die een langdurige afwezigheid met zich meebrengt. Toch blijkt uit ervaring dat veel werkgevers meer kunnen doen dan ze zich realiseren om psychisch verzuim te voorkomen.

De oorzaken van psychisch verzuim

Er zijn een aantal belangrijke factoren die bijdragen aan de groei van psychisch verzuim binnen organisaties. Het begint vaak met een hoge werkdruk en onrealistische verwachtingen. Medewerkers worden geconfronteerd met overvolle agenda’s, toenemende verantwoordelijkheden, en een tekort aan personeel. De druk om in deze omstandigheden te blijven presteren is enorm, en de gevolgen zijn te vaak te zien in de verzuimcijfers.

Daarnaast speelt de werk-privébalans een cruciale rol. Het thuiswerken, dat inmiddels het nieuwe normaal is geworden, heeft de grens tussen werk en privéleven verder vervaagd. Zeker in het digitale tijdperk, waarin men constant bereikbaar is via e-mail of apps, voelen medewerkers de druk om altijd “aan” te staan. Dit is niet alleen een uitdaging voor werknemers, maar ook voor werkgevers, die moeite hebben om te bepalen waar flexibiliteit gunstig is en waar het onbewust druk oplegt.

Een andere belangrijke factor is het gebrek aan groeimogelijkheden binnen een organisatie. Wanneer medewerkers het gevoel hebben vast te zitten in een eentonige functie zonder kansen om te groeien, kan dit leiden tot demotivatie en psychische klachten. Ook het ontbreken van waardering speelt een grote rol. Veel werkgevers beschouwen het werk van medewerkers als vanzelfsprekend, maar zonder erkenning kan de motivatie snel afnemen, wat uiteindelijk bijdraagt aan verhoogd verzuim.

Wat kunnen werkgevers doen?

Als psychisch verzuim expert kan ik stellen dat werkgevers vaak meer in hun macht hebben om dit probleem aan te pakken dan ze zich realiseren. De eerste stap is het herkennen van de symptomen van stressklachten bij medewerkers. Merken dat iemand vaker ziek is, moe lijkt of geprikkeld reageert? Dat zijn duidelijke signalen die niet genegeerd mogen worden. Communicatie is hierin essentieel. Een persoonlijk gesprek kan al wonderen doen, waarbij je niet alleen de werkdruk bespreekt, maar ook aandacht hebt voor de persoonlijke situatie van je medewerker.

Daarnaast is het belangrijk om een flexibele werkomgeving te creëren. Denk hierbij aan opties voor thuiswerken of flexibele werktijden. Dit zorgt niet alleen voor een betere balans tussen werk en privé, maar verhoogt ook het werkplezier en de productiviteit.

En vergeet niet de fysieke gezondheid van je medewerkers. Gezond eten, regelmatig bewegen en een goede werkhouding kunnen een wereld van verschil maken. Fysiek fitte medewerkers zijn mentaal veerkrachtiger en kunnen beter omgaan met werkstress.

Een andere vaak onderschatte manier om psychisch verzuim te verminderen is door complimenten te geven. Werknemers die zich gewaardeerd voelen, zijn meer betrokken bij hun werk en minder geneigd om zich ziek te melden. Het is een kleine moeite met een groot effect. Het lijkt vanzelfsprekend, maar vaak gebeurt het niet.

De langdurigheid van psychisch verzuim

Psychisch verzuim is een van de meest langdurige vormen van verzuim. Dit komt doordat herstel van een burn-out of ernstige stressklachten vaak langer duurt dan fysieke verzuimperiodes. Niet alleen de lichamelijke gesteldheid van de medewerker moet herstellen, maar ook de mentale veerkracht moet weer opgebouwd worden. Dit is een proces dat tijd vraagt en waarvoor geduld van zowel werknemer als werkgever essentieel is.

De kloof tussen werkgever en werknemer

Wat opvalt is dat de ervaringen van werkgevers en werknemers vaak niet overeenkomen. Bijna 75% van de werkgevers voelt zich verantwoordelijk voor de psychische gezondheid van hun medewerkers, maar slechts 60% van de medewerkers ervaart daadwerkelijk dat er voldoende aandacht voor hen is. Dit verschil is vaak het gevolg van onvoldoende communicatie of gebrek aan effectieve interventies.

Als werkgever kun je niet verwachten dat een poster in de lift over het belang van een goed gesprek genoeg is. Het gaat erom dat je echte aandacht schenkt aan je medewerkers. Dit betekent het aangaan van open gesprekken, het bieden van ruimte voor persoonlijke issues, en het creëren van een veilige werksfeer waarin medewerkers zich gesteund voelen. Werknemers moeten weten dat ze bij je terecht kunnen zonder oordeel, maar ook zonder dat ze het gevoel hebben dat ze alleen maar een nummer zijn in een beleidsdocument.

De oplossing: samenwerken

Het is duidelijk: het voorkomen van psychisch verzuim is een gedeelde verantwoordelijkheid. Werkgevers en werknemers moeten samenwerken om een gezonde werkomgeving te creëren. Dit gaat verder dan alleen het implementeren van preventiemaatregelen. Het gaat om het investeren in relaties en het daadwerkelijk luisteren naar je medewerkers. Wanneer je als werkgever echt weet wat er speelt bij je medewerkers, kun je veel sneller problemen signaleren en aanpakken.

Conclusie

De sleutel tot het verminderen van psychisch verzuim ligt in het vroegtijdig herkennen van de signalen, het aangaan van open en eerlijke gesprekken, en het bieden van een flexibele en ondersteunende werkomgeving. Het voorkomen van psychische klachten begint bij het creëren van een werkomgeving waarin medewerkers zich veilig voelen om hun zorgen en stress te delen.

Preventie is essentieel; door proactief in te zetten op stressmanagement, het bevorderen van werkplezier en het stimuleren van een gezonde werk-privébalans, kunnen werkgevers bijdragen aan het voorkomen van psychische klachten. Psychisch verzuim is een complex probleem, maar met de juiste aanpak kunnen werkgevers het verzuim aanzienlijk terugdringen en een cultuur van welzijn en veerkracht opbouwen. Dit vraagt niet alleen om een verandering in beleid, maar om een verschuiving in de manier waarop we omgaan met de mentale gezondheid op de werkvloer. Oprechte aandacht heeft altijd effect, en dat is de investering die bedrijven op lange termijn absoluut terug zullen verdienen.

Hulp nodig? Neem gerust contact met ons op, we helpen graag!