Vitalmindz blog

Q&A met de psycholoog: de meestgestelde coachingsvragen

Dag in dag uit helpen onze coaches medewerkers bij zaken waar zij tegenaanlopen, zowel op werk- als privégebied. Maar wat zijn nou eigenlijk de meestgestelde vragen van coachees? En belangrijker: wat zijn de antwoorden op die vragen?

Soms krijgt een medewerker te maken met bepaalde uitdagingen in het leven. Coaching kan dan goed van pas komen. Vitalmindz-psycholoog Danne Kranen deelt vier van de meestgestelde vragen van haar coachees. Daarbij deelt zij ook welk advies ze de medewerker zou geven én geeft ze tips wat je als leidinggevende kunt doen om medewerkers hierin te ondersteunen.

Vitalmindz-psycholoog Danne

Over Danne
Danne is arbeid- en organisatiepsycholoog bij Vitalmindz en richt zich op vraagstukken rondom ontwikkeling, preventie en verzuim. Het geeft haar veel voldoening om een luisterend oor te bieden en vanuit de positieve psychologie samen te zoeken naar de volgende stap die de medewerker kan zetten. Daarnaast haalt ze veel energie uit het geven van workshops en trainingen, zoals de Virtual Reality Workshop.

Vraag 1 – Ik voel mijn grenzen niet aan, hoe kan ik deze beter leren kennen?

Antwoord: “Het aanvoelen van je eigen grenzen is soms knap lastig. In de waan van de dag zijn er veel taken die af moeten. Als deze taken en verantwoordelijkheden zich opstapelen, worden ze vaak bovenaan de prioriteitenlijst geplaatst. Als gevolg verschuift zelfzorg stapsgewijs steeds meer naar de achtergrond en komt het voor dat je zonder het te merken over je eigen grenzen gaat.

Bewustwording van dit proces is de eerste stap. Om hier meer grip op te krijgen is het raadzaam om persoonlijke signalen in kaart te brengen. Ieder mens is anders, dus deze verschillen per persoon. Welke signalen wijzen er voor jou op dat je over je eigen grenzen gaat of bent gegaan? Je kunt bijvoorbeeld denken aan:

  • Cognitieve signalen (negatieve gedachtenpatronen, concentratiegebrek, vergeetachtigheid);
  • Lichamelijke signalen (spierspanning, hoofdpijn, hartkloppingen, vermoeidheid);
  • Emoties (prikkelbaarheid, frustratie, piekeren);
  • Gedragingen (lunchpauzes overslaan, gejaagdheid, meer confrontaties of juist afzondering).

Naast het in kaart brengen van deze signalen kan het helpen om dagelijks of wekelijks korte reflectiemomenten in te plannen. Neem even de tijd om na te gaan of een of meerdere van deze signalen aanwezig waren de afgelopen dag of week. Als dat het geval is, kun je daarna onderzoeken welke concrete stappen nodig zijn om je grenzen te bewaken.”

Wat kun je als leidinggevende doen om medewerkers hierin te ondersteunen?

“Signalering vanuit een betrokken leidinggevende kan hierbij helpen. Een medewerker kan erg geholpen zijn met een veilig, open en oordeelvrij gesprek. Je kunt observaties delen en open vragen stellen om het verhaal van de medewerker te horen. Vragen als: ‘Wat is er aan de hand?’, ‘Wat heb je nodig?’ en ‘Waar kan ik je bij ondersteunen?’, bieden een goede basis voor het gesprek.

Een goede vuistregel hierbij is: een keer is incident, twee keer is toeval en drie keer is een patroon. Daarnaast is het belangrijk om ook op andere momenten aan te geven dat je geïnteresseerd bent in hoe het met de medewerkers gaat, niet alleen op momenten dat het al mis is gegaan.”

Vraag 2 – Hoe creëer ik meer balans in mijn werk- en privéleven?

Antwoord: “Een gezonde balans tussen inspanning en ontspanning is voor iedereen belangrijk. Teveel inspanning zonder herstel kan op de lange termijn resulteren in overspanningsklachten. Andersom kan te weinig inspanning ook leiden tot een laag energieniveau en andere klachten.

Voor een goede balans is het dus van belang dat momenten van inspanning altijd worden afgewisseld met momenten van herstel en ontspanning. Als je merkt dat deze momenten van herstel niet voldoende helpen of niet voldoende aanwezig zijn gedurende de week, kan het nuttig zijn om je eigen weekindeling te veranderen om meer aan je behoeften te voldoen.

Gedurende een werkdag kan dit betekenen dat je regelmatig pauzeert, even gaat wandelen, ruimte maakt voor collegiaal contact of juist voor me-time. Een goed hulpmiddel om een betere balans te vinden is het in kaart brengen van energiegevers en energievreters. Dit is zowel op werk- als privégebied belangrijk. Het biedt inzicht in het aantal elementen aan beide kanten van de weegschaal. Wanneer hieruit blijkt dat de weegschaal meer energievreters dan energiegevers bevat, is het belangrijk dat deze weegschaal weer in balans wordt gebracht. Dit kan onder andere door je werkzaamheden anders in te richten in overleg met je team of leidinggevende, of bijvoorbeeld door in je privéleven meer tijd te maken voor hobby’s en vrienden.”

Wat kun je als leidinggevende doen om medewerkers hierin te ondersteunen?

“Voor medewerkers is het fijn als er ruimte is voor regelmatige pauzes tijdens een werkdag. Het is goed als wordt benadrukt dat het oké is om deze momenten te nemen. Daarnaast kunnen autonomie en regelruimte hieraan bijdragen, aangezien iedereen andere voorkeuren heeft voor het indelen van de dag en de week.”

Vitalmindz App: voor vitale medewerkers

Ontdek de app

Vraag 3 – Wat kan ik doen om terugval te voorkomen?

Antwoord: “Wanneer je (deels) bent uitgevallen, is het tijdens het herstel van belang om inzicht te verkrijgen in de samenloop van de interne copingstijlen en de externe omstandigheden die tot de klachten hebben geleid.

Inzicht in de eigen gedachten- en gedragspatronen zorgt voor meer begrip voor jezelf en biedt mogelijkheden om op een andere manier naar situaties te kijken. Zodra je inzicht hebt in de niet-helpende gedachten en gedragingen die bijdroegen het ontstaan van de klachten, kun je experimenteren met gezonde alternatieven. Hier kun je tijdens de re-integratie in de praktijk al mee oefenen. Door deze gezonde alternatieven uit te proberen en hierop te reflecteren, wordt je draagkracht groter en zul je op lange termijn beter met lastige situaties om kunnen gaan.

Daarnaast is het belangrijk om te zorgen voor de juiste werkomstandigheden. Voor een gezonde en duurzame terugkeer is het belangrijk dat de balans tussen energiegevers en energievreters weer positief is wanneer de re-integratie begint, en dat eventuele grote stressbronnen zijn weggenomen. Zo zorg je dat de batterij niet meteen weer leegloopt en juist op lange termijn gevuld kan blijven.”

Wat kun je als leidinggevende doen om medewerkers hierin te ondersteunen?

“Ondersteuning en een luisterend oor van een betrokken leidinggevende kan enorm bijdragen aan dit proces. Een leidinggevende speelt een belangrijke rol in het faciliteren van gebalanceerde werkomstandigheden. Wanneer medewerkers ervaren dat ze zich kunnen uitspreken en dat er ook iets mee wordt gedaan, zal dit de terugkeer bespoedigen.”

Vraag 4 – Hoe communiceer ik op mijn werk over mijn grenzen?

Antwoord: “We vergelijken mentale klachten soms weleens met een botbreuk. Mentale klachten zijn helaas minder zichtbaar dan een gebroken been. Bij een gebroken been ziet iedereen om je heen dat er iets aan de hand is, en dat je bijvoorbeeld tijdelijk aangepaste werkomstandigheden nodig hebt. Bij mentale klachten kan deze behoefte net zo sterk aanwezig zijn, maar zijn de klachten en behoeften soms onzichtbaar voor anderen.

Het is dus goed om te beseffen dat mentale klachten net als fysieke klachten soms om aanpassingen vragen. Hierbij is het nóg belangrijker om open te communiceren en goed de eigen behoeften en grenzen aan te geven.

Voor veel mensen is het spannend om grenzen aan te geven, bijvoorbeeld omdat ze een sterk verantwoordelijkheidsgevoel, schaamte en/of schuldgevoelens ervaren. Het kan helpen om eerst even de tijd te nemen om na te denken voordat je op een verzoek reageert, zodat je zelf een goede afweging kunt maken. Als je een grens aangeeft is het daarnaast belangrijk dat je de volledige aandacht hebt van de luisteraar, bijvoorbeeld door het te bespreken op een rustig moment of vooraf aan te kaarten dat je iets wilt bespreken.

Het is goed om te onthouden dat in communicatie ook misverstanden kunnen ontstaan, zeker als je het aangeven van je grenzen lastig of spannend vindt. Het kan voorkomen dat de boodschap niet goed overkomt ondanks dat je in jouw beleving wel een grens hebt aangegeven. Let erop dat je niet om de hete brij heen draait. Houd het direct, geef duidelijk aan wat wel en niet kan en houd vast aan deze grens.”

Wat kun je als leidinggevende doen om medewerkers hierin te ondersteunen?

“Het is belangrijk om te beseffen dat medewerkers een hoge drempel kunnen ervaren om grenzen aan te geven. Het kan hierbij erg helpend zijn als je als leidinggevende een veilige omgeving creëert en nee zeggen en grenzen aangeven stimuleert.”

Ben je benieuwd waarbij wij jouw medewerkers of organisatie nog meer kunnen helpen? Of heb je vragen? Neem gerust contact met ons op, we staan voor je klaar!

Meer tips voor veerkrachtige medewerkers?

Download ons gratis whitepaper en ontdek hoe je medewerkers kunt ondersteunen!

Whitepaper aanvragen

Meer weten of advies?
Neem contact op!

Onze medewerkers helpen je graag verder.

Neem contact op

Meer artikelen voor tips en inspiratie